IN HET NIEUWE NUMMER: ‘WIE NIET GOED GEWORTELD IS valt bij het minste geringste om’
Uit het voorwoord van Maureen Welscher.
Met achterlating van alles wat hun leven betekenis gaf, vrienden, collega’s, huis en inboedel, de taal, geuren, geluiden van het land, hun geboortegrond, kwam de eerste generatie Indische Nederlanders naar Nederland. Vaak moesten ze hals over kop het land ontvluchten waardoor ze niet bewust afscheid hebben kunnen nemen. Een stukje van hun hart hebben ze daar achtergelaten, het andere stukje is meegekomen naar Holland, gevuld met verdriet en heimwee. Het is de tragedie van de eerste generatie Indische Nederlander: met één been in een land staan dat niet meer bestaat.
In ons achtergrondartikel Blijven hangen tussen twee culturen, leggen Kitlyn Tjin A Djie en Irene Zwaan uit wat de invloed is van gedwongen migratie op een familiesysteem. Want wie de zogenaamde liminale fase (de fase waarin een besef is van verlies en een grote onzekerheid over de toekomst) niet goed doorkomt, kan zich nooit ergens thuis voelen of ergens bij horen. Voelt zich ontworteld en valt bij de minste tegenslag om. Dit trauma, want dat is het, wordt doorgegeven. Er zijn soms meerdere generaties nodig om patronen te herkennen, om de wortels ervan op te sporen en om het tij te keren.
Tweede generatie Claudia Carli (57) voelt zich haar hele leven al ontworteld. Geboren in Amerika, met een Indische vader en een Nederlandse moeder, heeft ze zich altijd afgevraagd: waar hoor ik thuis? Het boek dat ze nu aan het schrijven is over haar vader, met de veelzeggende titel De laatste Indo, dwingt haar te onderzoeken hoe Indisch ze zelf nog is. “Voor mij is mijn vader de laatste Indo in ons gezin, omdat hij in Indië geboren is en er nog herinneringen aan heeft. Hij komt uit een hele andere wereld. Ik voel me niet Indisch maar door dit boek ben ik me wel gaan afvragen: wat is dat nou, dat Indisch zijn? Eigenlijk ben ik nog steeds zoekende naar waarin ik Indisch ben.”
Het gevoel van niet ‘thuis horen’ draagt derde generatie Joey Pavić (28) als een tweede huid. “Sinds drie jaar ben ik me steeds meer met mijn Indische identiteit gaan bezighouden en ben ik op zoek naar iets wat ik kan vasthouden. Naar een verbinding of een gevoel van thuis. Ik ben bang dat ik misschien zoek naar iets wat er niet is, omdat het land waar mijn moeder is geboren niet meer bestaat.”
Psycholoog Anne Marsman (33) is onze nieuwe columniste. Voor Indah gaat ze schrijven over dat waar juist over gezwegen werd. Het duistere, schaamtevolle, intergenerationele trauma. Voorbij Indisch zwijgen dus. En nee, dit gaat niet over slachtofferschap. De kracht van Anne is dat ze in al het pijnlijke, donkere, steeds weer een lichtpunt ziet. Daarom wil ik deze editorial afsluiten met een zin uit haar eerste Indah column, een zin die me naar de strot grijpt: “Want wie voorbij verlies van eigen land, geliefden en identiteit heeft leren overleven, kan niet anders dan mateloos krachtig zijn.”
