In deze rubriek CULTUUR ENZO EXPOSITIE aandacht voor tentoonstellingen, die een raakvlak hebben met de Indische gemeenschap.
Verzet in de voormalige Nederlandse koloniën.
Op 3 oktober 2024 opent Verzetsmuseum Amsterdam een permanente presentatie over de voormalige Nederlandse koloniën. Deze multimediale presentatie is het sluitstuk van de grote vernieuwing die in december 2022 is ingezet met de opening van de permanente tentoonstelling over Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Het Verzetsmuseum is nu compleet.
De Tweede Wereldoorlog bracht in de voormalige koloniën enorme veranderingen teweeg en was een grote stimulans voor het verzet tegen Nederland als koloniale onderdrukker. Directeur Liesbeth van der Horst: “In Indonesië was vanaf de jaren 1920 al een sterke nationalistische beweging ontstaan. Na de snelle nederlaag tegen Japan in 1942 hadden de Nederlanders helemaal afgedaan. Suriname en Nederlands- Caribische eilanden werden door bauxietmijnen en olie-industrie van heel groot belang voor de geallieerde oorlogvoering, wat het zelfvertrouwen verstrekte.”
Nasleep koloniaal verleden
Persoonlijke verhalen geven een beeld van de zeer roerige geschiedenis. Direct na de oorlog vocht het zwaar verarmde Nederland een bloedige koloniale oorlog in een vergeefse poging Indonesië als kolonie te behouden. Ook de nasleep en de doorwerking van het koloniale verleden tot op de dag van vandaag komen aan bod. De presentatie geeft een nieuwe kijk op de geschiedenis, gebaseerd op historisch onderzoek dat de afgelopen jaren is verricht, aldus Van der Horst. “Er is veel aandacht voor de ervaringen van de oorspronkelijke bewoners, de enorme veranderingen in het dagelijks leven en het verzet zowel tegen Duitsland en Japan, als tegen Nederland als koloniale onderdrukker. We behandelen aan de hand van thema’s de ervaringen in zowel Indonesië als Suriname en de Caribische eilanden, waardoor overeenkomsten, verschillen en dwarsverbanden duidelijk worden.” Een voorbeeld is het thema ‘burgers achter prikkeldraad’. Het is wel algemeen bekend dat de Europeanen door de Japanners in kampen werden opgesloten, maar in Suriname en op Bonaire waren ook kampen, voor mensen die vanwege de oorlog staatsgevaarlijk werden geacht: vooral Duitsers en NSB-ers, maar ook enkele antikoloniale activisten.
Verzetsmuseum Amsterdam, Plantage Kerklaan 61 verzetsmuseum.org *
