Achtergrond
ACHTERGROND
In 2020 is het 75 jaar geleden dat Nederlands-Indië bevrijd werd van de Japanse bezetting. Ook is het 75 jaar geleden dat de onafhankelijkheid van Indonesië werd uitgeroepen. Pas op 27 december 1949 tekenden Nederland en Indonesië het verdrag waarmee Nederland de onafhankelijkheid van Indonesië bekrachtigde. Daarmee kwam een einde aan ruim drie eeuwen koloniale overheersing door de Nederlanders. Het einde van Nederlands-Indië leidde tot de komst van een grote groep Indische Nederlandersnaar Nederland. De samenstelling van de groep was divers. Ze bestond uit – blanke – Hollanders (totoks) en vooral uit – gekleurde – Indo-Europeanen (Indo’s). Ook Molukkers, die veelal als soldaat in het KNIL hadden gediend en Chinezen die een bestaan in Nederlands-Indië hadden opgebouwd en Papoea’s kwamen naar Nederland.
CIJFERS
Volgens cijfers van het CBS vormt de groep uit het voormalig Nederlands-Indië (meer dan 350.000 mensen) nog altijd de grootste groep naoorlogse nieuwkomers uit hetzelfde land van
herkomst. Inmiddels heeft meer dan een miljoen Nederlanders banden met
Indonesië. Toch lijkt deze groep nagenoeg onzichtbaar te zijn opgegaan in
de Nederlandse samenleving. Ook in het huidige publieke debat over de
multiculturele samenleving speelt de groep uit het voormalig Nederlands-Indië nauwelijks een rol van
betekenis. Als reden wordt vaak aangevoerd dat de Indische groep zich sinds de
jaren vijftig geruisloos en zonder al te veel problemen heeft aangepast. Het
voorbeeld van een geslaagde assimilatie.
Die lezing is slechts ten dele waar. De stille aanpassing vereiste veel
incasseringsvermogen en veerkracht bij de nieuwkomers. Het gevolg van die
zogenaamde geruisloze aanpassing is echter wel dat de bijdrage van de Indische
Nederlanders aan de Nederlandse samenleving vergeten dreigt te raken.
SCHAT AAN VERHALEN
Niettemin ligt binnen de Indische gemeenschap een schat aan verhalen verborgen. Er zijn
talloze boeken geschreven, documentaires gemaakt en studies gedaan die het
grote publiek slechts mondjesmaat bereiken. ‘De Indische geschiedenis is goed
bewaard gebleven binnen de Indische gemeenschap, maar daarbuiten eigenlijk
helemaal niet en het zou goed zijn om dat schot eens weg te halen,’ aldus
historicus en Andere Tijden- presentator Hans Goedkoop, die zelf ook van
Indische komaf is.
GIDSFUNCTIE
Pindah* is een gids van Indisch Nederland voor iedereen die nieuwsgierig is naar het
Indische verhaal. Door mensen die zelf banden hebben met voormalig
Nederlands-Indië en Indonesië aan het woord te laten en hen zelf het verhaal
te laten vertellen. Het verhaal van hun ouders, grootouders of overgrootouders,
die ooit hun geboorteland verlieten om hier een nieuw bestaan op te bouwen.
In alle geledingen van de maatschappij hebben Indische Nederlanders hun sporen
nagelaten. Er zijn meer schrijvers, wetenschappers, politici, artiesten,
toneelspelers, theatermakers, filmers, modeontwerpers en sporters van Indische
komaf dan we beseffen. Wie zijn zij? Welke Indische invloeden zijn als een
stille kracht door de Nederlandse samenleving gegaan en hebben die mede
vormgegeven.
Je leest het in Pindah*, de glossy met een Nederlands-Indisch tintje.
Pindah* is een uitgave van MIMM B.V. in samenwerking met Stichting Indomedia.