In deze rubriek aandacht voor verschillende boeken, tentoonstellingen en theater, die ieder een raakvlak hebben met de Indische gemeenschap.
Door Ewout ter Horst
Inwoners van het dorp Toegoe op Java zwierven jarenlang over de wereld voordat ze zich in 1967 eindelijk in Nederland mochten vestigen. Op die reis deden ze onder meer Batavia, Nieuw-Guinea, Westerbork en Suriname aan. In het boek De Toegoenezen. Kinderen van het kolonialisme, beschrijft historicus en journalist Ewout van der Horst deze bizarre geschiedenis.
De Toegoenezen behoorden in Nederlands-Indië tot de christelijke inlanders. Als voormalig slaafgemaakten van de Portugezen bekeerden ze zich tot het christendom. In hun afgelegen dorp op West-Java spraken ze nog eeuwenlang Portugees en maakten ze Europees- Aziatische krontjongmuziek. De loyaliteit aan het koloniale gezag brak hen op toen hun islamitische landgenoten na de oorlog de onafhankelijkheid opeisten. Een groot deel van de dorpsgemeenschap vluchtte naar Nieuw-Guinea. In 1963 moest Nederland ook dit rijksdeel aan Indonesië afstaan. Als tropenkinderen zouden ze niet in Nederland kunnen aarden. Na een tijdelijk verblijf in een opvangcentrum in Westerbork kregen de Toegoenezen de kans op een doorstart in Suriname. Onder leiding van Nederlandse ambtenaren en landbouwingenieurs kwam de gemeenschap terecht op de zwaar vervallen plantage Slootwijk. Maar hoe ‘de proefkonijnen’ ook ploeterden, de plantage bleek niet levensvatbaar. Na vier dramatische jaren trok de Nederlandse regering de stekker uit het experiment en mochten de Toegoenezen alsnog naar Nederland komen. Ruim vijftig jaar na hun komst naar Nederland telt de Toegoenese gemeenschap nog enkele honderden leden.
Ewout van der Horst – De Toegoenezen. Kinderen van het kolonialisme
Uitgeverij WBOOKS | € 24,9
