IN HET NIEUWE NUMMER: ‘Belachelijke eisen zoals afleren rijst te eten, op zijn Hollands aardappelen en fruit van je af schillen noem ik hier als aansprekende voorbeelden.’
door Humphrey de la Croix
Ondanks dat allerlei ingrediënten niet te koop waren lukte het de nieuwkomers hun culinaire erfgoed te behouden. Ze deden dat met creativiteit en improvisatie. Spinazie of andijvie in plaats van bajem voor toemis. En, andersom gingen Indo’s erwtensoep maken met spliterwten en niet met katjang idjo. Indisch koken en de rijsttafeltraditie vernieuwden zich noodgedwongen en werden toekomstbestendig gemaakt. Tot tevredenheid van de Indo’s.
In de jaren vijftig en zestig verlangden veteranen die waren uitgezonden bij terugkeer naar het Indische eten dat ze hadden leren kennen. Uit die wens zijn er enkele Indische restaurants en vooral Chinees-Indische restaurants opgekomen. Zo kreeg het oosters eten voet aan de grond in Nederland. Hoewel de smaak en samenstelling van het eten niet klopte met de smaak die ze hadden leren kennen, was er tenminste een alternatief voor ‘AVG’: aardappelen, vlees groente dat in Nederland zo weinig smakelijk en kleurrijk werd bereid. Nu in 2023 is te zien hoeveel creatiever dat kan met dezelfde producten als toen. Inmiddels is er weer volop aandacht en waardering voor oude kooktechnieken en bereidingswijzen. Lang stoven van rendang heet nu slow cooking. Verse specerijen in de tjobek fijnmalen leidt tot betere boemboe die zonder kunstmatige toevoegingen is gemaakt. Kookprogramma’s, internetsites en kookworkshops dragen bij aan deze ontwikkeling.
Industriële bereiding van eten en ingrediënten is in de naoorlogse welvaartsperiode ook van invloed geweest op het Indische koken en bereiding van de rijsttafel. De (meestal) Indische huisvrouwen zagen het voordeel meer en meer van kant en klare boemboe. Het meer tijd kostende oeleken in de tjobek maakte plaats voor de droge en natte specerijen(mengsels). De smaak was goed. Ook oma liet zich overtuigen en de pakjes en zakjes werden een vertrouwde aanblik in de keukens van Indo’s. Het was toch ook wel makkelijk.
LEES VERDER IN DE NIEUWE EDITIE VAN INDAH*
